Tον ασκό του Αιόλου ανοίγει η απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου Λευκωσίας, σύμφωνα με την οποία δεν είναι υποχρεωτικό από τη νομοθεσία να είναι ο γιατρός συμβεβλημένος με το ΓεΣΥ, για να μπορεί η συνταγή που εξέδωσε, η οποία αφορά ασθενή-δικαιούχο του συστήματος, να εκτελεστεί από φαρμακείο που ανήκει στο ΓεΣΥ. Πρόκειται για μια απόφαση η οποία βάζει στην κυριολεξία βόμβα στα θεμέλια του ΓεΣΥ, με την έφεση από πλευράς Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ) να είναι μονόδρομος.
Όπως πληροφορείται ο «Π», από χθες, που εκδόθηκε η απόφαση, έχει σημάνει συναγερμός στον ΟΑΥ, με τους νομικούς συμβούλους του Οργανισμού να αναζητούν λύση. Την ίδια στιγμή που το θέμα που έχει προκύψει αναμένεται να απασχολήσει και σημερινή συνεδρία του διοικητικού συμβουλίου του ΟΑΥ.
Τι λέει η απόφαση;
Όπως καταγράφεται στην απόφαση, ο αιτητής επισκέφθηκε τον ιατρό που τον παρακολουθεί τα τελευταία τουλάχιστον δέκα έτη, ο οποίος δεν είναι συμβεβλημένος, και κατά την οποία επίσκεψη τού εξέδωσε συνταγή με τα αναγκαία φαρμακευτικά προϊόντα. Ακολούθως, ο αιτητής μετέβη σε φαρμακείο συμβεβλημένο με τον καθ' ου η αίτηση Οργανισμό (ΟΑΥ), το οποίο αρνήθηκε να εκτελέσει τη συνταγή. Kατά το δικαστήριο, «ο Οργανισμός (ΟΑΥ), υπό πλάνη περί τον Νόμο, απέρριψε το αίτημα του αιτητή, κρίνοντας πως για τη λήψη των αναγκαίων φαρμακευτικών προϊόντων εντός πλαισίου ΓεΣΥ θα έπρεπε αυτά να συνταγογραφηθούν από συμβεβλημένο με τον Οργανισμό παροχέα/ιατρό, καθότι τέτοια υποχρέωση δεν προκύπτει από τις 35 πρόνοιες του άρθρου 22(2)(δ), πρόνοιες που ρυθμίζουν την ανεξάρτητη παροχή υπηρεσιών φροντίδας υγείας, σε ό,τι αφορά την παροχή των αναγκαίων φαρμακευτικών προϊόντων, εντός πάντοτε του καταλόγου του ΓεΣΥ, βάσει συνταγής που εκδίδεται από ιατρό, ανεξαρτήτως του κατά πόσον αυτός είναι ή όχι συμβεβλημένος με τον Οργανισμό, νοουμένου ότι η εκτέλεση της συνταγής θα γίνει από συμβεβλημένο φαρμακοποιό».
«Ο ασκός»
Εάν τελικά εφαρμοστεί η απόφαση του δικαστηρίου, τότε υπάρχει περίπτωση:
1. Να φύγουν ασθενείς από το Σύστημα για να λαμβάνουν υπηρεσίες από γιατρούς εκτός ΓεΣΥ. Αυτό σημαίνει ότι, ενώ οι πολίτες θα πληρώνουν ΓεΣΥ, θα πληρώνουν και για να λαμβάνουν υπηρεσίες ιδιωτικά. Θα πληρώνουν εις διπλούν για υπηρεσίες που θα έπρεπε να λαμβάνουν μέσω του ΓεΣΥ.
2. Να υπάρξει μαζική φυγή γιατρών από το ΓεΣΥ. Γιατροί, αφού θα έχουν το δικαίωμα να συνταγογραφούν εντός του Συστήματος, ενδεχομένως να σκεφτούν να αποχωρήσουν για να γλυτώσουν πίεση, περιορισμούς και άλλα ζητήματα που έχουν να διαχειριστούν εντός του ΓεΣΥ. Υπάρχει κίνδυνος επομένως για μαζική φυγή γιατρών από το ΓεΣΥ, με το Σύστημα να κινδυνεύει να ξεμείνει από γιατρούς, με ό,τι και αν αυτό συνεπάγεται για τους ασθενείς.
3. Αν μπορούν γιατροί εκτός ΓεΣΥ να εκδίδουν συνταγές για φάρμακα και αυτές να εκτελούνται εντός του Συστήματος, να τεθεί και ζήτημα να συνταγογραφούν διαγνωστικές εξετάσεις, αναλύσεις και άλλα, τα οποία οι δικαιούχοι του ΓεΣΥ θα μπορούν να εξασφαλίζουν μέσω του Συστήματος.
4. Σταδιακά και με τις αλλαγές αυτές να αλλάξει η φιλοσοφία του ΓεΣΥ και, από μονοασφαλιστικό, να καταλήξει πολυασφαλιστικό Σύστημα.
«Ο ΟΑΥ παρανομεί»
Στην αντίπερα όχθη, ο πρόεδρος της Ένωσης Ιδιωτών Ιατρών Κύπρου (ΕΝΙΚ), δρ Μαρίνος Σωτηρίου, είπε στον «Π» ότι ο ΟΑΥ οφείλει να συμμορφωθεί με την απόφαση του δικαστηρίου και να σταματήσει να στερεί από τους πολίτες το δικαίωμα στην ελεύθερη πρόσβαση στον γιατρό της επιλογής τους αλλά και να μπορούν να εξασφαλίζουν φάρμακα και αναλώσιμα μέσω του ΓεΣΥ. Εξέφρασε δε την άποψη ότι από τη στιγμή που με απόφαση δικαστηρίου ο νόμος του ΓεΣΥ επιτρέπει τη συνταγογράφηση από γιατρούς εκτός Συστήματος, τότε, ο ΟΑΥ παρανομεί και «θα πρέπει να προβεί σε όποιες αλλαγές κρίνει απαραίτητες σε ό,τι αφορά τις διαδικασίες που ακολουθεί, για να βαδίζει σύμφωνα με το γράμμα του νόμου». Μίλησε την ίδια στιγμή και για θετικές επιπτώσεις που θα έχει στο ΓεΣΥ αυτή η αλλαγή, καθώς, όπως σημειώνει, «θα μπορούν οι ασθενείς να πηγαίνουν σε γιατρούς εκτός ΓεΣΥ, σκεπτόμενοι ότι τα φάρμακά τους θα τα παίρνουν από το Σύστημα και έτσι θα μειωθούν και οι λίστες αναμονής στο ΓεΣΥ».
Και πολιτικός αναβρασμός
Τα παραπάνω προκαλούν προβληματισμό και σε πολιτικό επίπεδο, με τον πρόεδρο της Επιτροπής Υγείας της Βουλής, Ευθύμιο Δίπλαρο, να αναφέρει σε δηλώσεις του στον «Π» ότι «η απόφαση αλλάζει τη φιλοσοφία και την αρχιτεκτονική του ΓεΣΥ και αυτό είναι κάτι που δεν πρόκειται να αποδεχθούμε. Το ΓεΣΥ είναι μια κοινωνική κατάκτηση, με τα καλά του και τα κακά του, την οποία πρέπει να διαφυλάξουμε και στη συνέχεια να την ενισχύσουμε. Για να τεθεί στην πράξη αυτό που λέει το δικαστήριο, σημαίνει ότι υπάρχει κάποιο νομικό κενό, το οποίο το Υπουργείο Υγείας, ο ΟΑΥ αλλά και εμείς ως Βουλή οφείλουμε να εντοπίσουμε και να καλύψουμε».
Στο ίδιο μήκος κύματος και οι δηλώσεις από πλευράς ΑΚΕΛ, με τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του κόμματος, Γιώργο Λουκαΐδη, να δηλώνει στον «Π» ότι η οποιαδήποτε αλλαγή στη φιλοσοφία που διέπει το ΓεΣΥ δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτή. «Το να συνταγογραφούν γιατροί εκτός ΓεΣΥ, εντός του Συστήματος», πρόσθεσε, «θα έχει καταστροφικές συνέπειες για το Σύστημα, το οποίο έχει συμβάλει στην εξάλειψη των κοινωνικών ανισοτήτων στον τομέα της υγείας. Δεν γίνεται πέντε χρόνια μετά την εφαρμογή του ΓεΣΥ, η οποία μέχρι να γίνει πέρασε από χίλια κύματα, να κάνουμε βήματα προς τα πίσω». Ακόμη εντόπισε στην απόφαση του δικαστηρίου «νομικούς ακροβατισμούς», οι οποίοι «δεν πρέπει να αφήσουμε να καταστρέψουν το ΓεΣΥ».
